MINDERBROEDERS* ( FRANCISKANEN)
MINDERBROEDERS* ( FRANCISKANEN)
Archief Diest/
1. 1348, op de feestdag van de H. Valentijn. Oorkonde op perkament, fragmenten van twee zegels. Willem , gardiaan van het Diestse minderbroederklooster, betreffende een legaat aan het klooster.
2. 1482, december, oorkonde op perkament. Akte van de schepenen van Diest. Jan van Voshem schenkt een jaarlijkse erfrente van 6 rijnsgulden aan het Diesttse minderbroederklooster.
3. Lijst van de kloostergemeenschap in 1755. Idem in 1786 (?)
4. Vraag van de minderbroeders aan het stadsbestuur tot het bekomen van een almoesse om hun kerkhof af te sluiten en reparaties uit te voeren aan het klooster. De stad schenkt 100gld., beslissing van 5 juli 1715.
5. Verzoekschrift van de minderbroeders aan het Diestse stadsbestuur tot het bekomen van financiële steun voor de restauratie van het hoogaltaar en de altaren van Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Franciscus in de kloosterkerk. De stad schenkt 5 pistolen, 28 augustus 1767.
6. Overeenkomst tussen het kapittel der Sint-Sulpitiuskerk en de minderbroeders over de begrafenisrechten, 14 februari 1690.
7. Overeenkomst tussen het klooster Mariëndaal te Diest en de minderbroeders over de kerkelijke feestdagen waarop de minderbroeders in de kloosterkerk der zusters preken, 1633.
8. Een volle aflaat wordt verleend aan de gelovigen die biechten, communiceren en 14 dagen na elkaar gaan bidden in de Sint-Sulpitiuskerk. Als biechtvaders worden hiervoor aangewezen de pastoor en onderpastoor van Sint-Sulpitius, de pastoors van Molenstede, van Onze-Lieve-Vrouw, van Assent en vijf minderbroeders van Diest. Oorkonde op perkament van paus Pius VII, 9 augustus 1816.
9. Inventaris van alle geld en effecten competerende het Broederschap van den Heijligen Franciscus in het clooster der eerw. Paters minderbroeders binnen de stadt Diest op gestelt door de preefectie van t’selve broederschap; 1786, 1787.
10. Documenten i.v.m. de vrijstelling van de syndicus van het kloooster van inkwartieringen van militairen. 1624, 1626 en 1630. Vier stukken, w.o. een vrijstelling (origineel) van de aartshertogin Isabella. Brussel, 17 december 1624.
11. Attesten minderbroeders, 5 juni en 18 juli 1653.
12. Verzoek van de Diestse minderbroeders aan de raad van Brabant om vrijgesteld te worden van de belasting (de 20ste en 40ste penning) omwille van armoede, s.d.
Archives ecclésiastiques. Gestion de l’advocat Evenepoel, Administrateur des Chartreux et des Urbanistes. Couvent des Récollets, p. 186-187, IV.
D’après des documents cités le couvent des Récollets aurait fondé en 1228. Détruit lors des troubles, il fut reconstruit en 1592 et l’église, rendue au culte en 1606:
*I. Généralités:.* 13644: Enquête relative à des propos diffamtoires tenus par une béguine, à charge du religieux Trasegnies. 1698.
*II. Biens, revenus et charges:* 13645: R. Manuel de recettes et de dépenses. 1685-1693.
- 13646: R. idem. 1693-1702.
- 13647: Etat des biens, des revenus et des charges du couvent, fourni au gouvernement en 1787.
- 13647: Plan du couvent. (Cartes et plans. Suppl. N° 276). XVIIIe s.
- 13648: Procès-verbal de la suppression du couvent. (Avec annexes). An V.
Archief der minderbroeders te Sint-Truiden: Libro pro Archivo Diestensis 1657-1783.
Atanassiu E.: Sint-Franciscus en zijn broeders. Antwerpen, 1991.
Bulletin de la commission royale d’histoire de belgique:
*4me série, tome III:* p. 173, 185, 186
- p. 202 Jean, le gardien.
Claes Frans (s.j.): Overzicht van de kerkelijke aanwezigheid in Diest. Getypte tekst naar aanleiding van de tentoonstelling “De Kerk in Prentbriefkaart”.
de Reiffenberg: Monuments pour servir à l’histoire du province de Namur, tome I, p. 636.
De Troeyer Benjamin: Bio. Bibliographia Franciscana Neerlandia, 1969.
De Troeyer Benjamin: Bio-bliografie van de Minderbroeders in de Nederlanden voor het jaar 1500. Voorstudies (nieuwe reeks) VII Diest. In Franciscana, jg. 27, 1972, nr. 1-2, Sint-Truiden.
Du Bois D.: Wetenswaardigheden over Diest. 17. De Minderbroeders te Diest. In Gazette van Diest, jg. LXX, april 1933: zat. 1 april nr. 13 en zat. 8april nr. 14. Overdruk nr. 17, p. 37-41.
Du Bois D.: De Minderbroeders te Diest. In Het Oude Diest. Diest, 1934, p. 158-164.
Engelbosch Christa en Anciaux Kristina: Minderbroeders in Vlaanderen. Sint-Truiden, 2002.
Erens M.A.: De oorkonden der abdij van Tongerlo:* Minderbroeders: Godfried, Gardiaan: 215
- Hendrik van Raethoven: 215
Franciscana: Instituut voor Franciscaanse Geschiedenis, Sint-Truiden. Nr. 27, 1972, p. 20: Minderbroederskerk te Diest.
GeMe: Tentoonstelling over minderbroedersklooster. In Passe-Partout, ed. Diest, nr. 51, 15 december 2004, p. 5.
Gonzala Fr.: De Origine Seraphicae Religionis eiusque progressibus, 1587, p. 998: Minderbroederskerk te Diest.
Goyens H.: Fragmentum hist...1349-1350. In Archivum franciscanum hist., jg. 11, 1918, p. 280-283.
Handschrift: Liber pro Archivo Diestensi. Provinciaal archief te Sint-Truiden. Diest f° 32-33.
Henrici Sedulii: Chronicon Weertense, fol.27 (ed. de Kok, David) in Collectanea franciscana XVI-XVII, 1946-1947, p. 65: geschiedenis Minderbroeders te Diest.
Houbaert A.: Minderbroederkloosters in de Zuidelijke Nederlanden. Kloosterlexicon. 17 Couvin; 18 Diest. In Franciscana, jg. XXXVI, 1981, p. 61-68, nr. 3 p. 117-122.
Lampen Willibrord: De Martelaren van Alkmaar en hun tijd. Alkmaar, uitgave Noord-Hollandsch dagblad, 1922, portr., figg., pll., 58 p. Pater Cornelis van Diest, p. 9, 10, 27-28, 32.
Lampen Willibrord: Diest en de Minderbroeders, 1935, 6 p. Overdruk uit het Provincie-Maandblad van de Minderbroeders in Nederland: Neerlandia seraphica, jg. 9, p. 431-436. Jan Van Diest, Minderbroeder-Bisschop, p. 431-432 (1-2 overdruk); Lucas Van der Hey, p. 434-435, (4-5); Cornelius Van der Straeten, p. 432, (2).
Lampen Willibrord: Mr. Eyland van Waterlant en het proces ter zaligverklaring van de Martelaren van Alkmaar. In Franciscana, VII, 1952, nr. 1-2, p. 21-32
Lampen Willibrord: Johannes van Diest, OFM, hofkapelaan van graaf Willem II en eerste Nederlandsche bisschop uit de Minderbroedersorde, Haarlem, 13 p. Overdruk uit de Bijdragen voor de geschiedenis van het bisdom Haarlem. (IV 47.502 A 15).
Lippens Hugolin: Obituarium conventus O.F. Diestensis. - Het obituarium van het vroegere Minderbroederklooster te Diest (XIIIe – XIXe eeuw). In Franciscana, jg. VII, 1952, nr. 1-2, p. 44-67; nr. 3, p. 99-122,
Merckx R.: Het Minderbroederklooster te Diest tijdens het Frans Bewind. Jaarboek 1977 van De Vrienden van St. Sulpitius, p. 7-62, ill.
Merckx R.: Afschaffing en veiling van het Minderbroederklooster te Diest tijdens het Frans bewind. Diest, De Vrienden van St.-Sulpitiuskerk, v.z.w., jaarboek 1977, 71 p., ill.
Meseguer Fernandez Juan: Carta de Enrique VII a Leon X en favor de los franciscanos observantes de la provincia de Colonia (12 de marzo de 1514). In Archivum Franciscanum Historicum, XVI, 1951, p. 476-480. Brief ten voordele kloosters: Groningen, .. en Diest die rond 1502-1506 de Observantie hadden aanvaard.
Nolet Willem: De Alkmaarsche Martelaren, Hilversum, 1929.
Ooms Herwig: Franciscaanse bibliografische Instituten. In Archief- en Bibliotheek-wezen in België, jg. 4, 1970, nr. 1-2, p. 163-178. Bibliografische Sectie van het Instituut voor Franciscaanse Geschiedenis te Sint-Truiden, p. 174-178.
Ooms Herwig: Franciscaanse Necrologia. In Franciscana XIX, 1964, p. 53 nr. 7; p. 67 nr. 34. In Franciscana 1972, p. 20: Minderbroederskerk te Diest.
Peri Franc: Chronographia provinciae Germaniae Inferioris. Uitgegeven door P. David Hoevenaars. Verschenen in Collectanea franciscana neerlandica, ‘s Hertogenbosch, 1927, p. 349-376.
Petriccione Vincenzo: La Congregazione belga del T.O.R. di San Francisco. In Analecta Tertio Ordinis Regularis, nr. 12, 1971, p. 77-84.
Raymaekers F.J.E.: De Minderbroeders. In Kerkelijk en liefdadig Diest. Leuven, 1870, p. 281-297.
Raymaekers F.J.E.: Werken van Verhaegen in het klooster Minderbroeders te Diest. In Kerkelijk en liefdadig Diest, p. 295-296. ( Dus voor 1870).
Raymaekers F.J.E.: Historisch oogslag op het voormalig Minderbroederkloooster. In Noord en Zuid, jg. 1, 1862, p. 570-576 en jg. 2, 1863, p. 27-32.
Register van namen en personen en plaatsen voorkomende in “ Bijdragen voor de geschiedenis van de provincie der Minderbroeders in de Nederlanden”, deel 15, 1966, p. 71-162.
Revue d’Histoire ecclésiastique, XLI, 1946, p. 56.
R.M.: De kloosters te Diest. De Minderbroeders. In School-en Letterbode, jg. XI, 1854, p. 56-60, 121-125, 251-258. Ook verschenen in Franciscana, 1972, 20 p.
Sanderus Antonius: In Groot kerkelijk toneel des hertogdoms van Brabant, 1727, Van Brabant. I Boek, p. 63:* Het Klooster der Franciskaanen is gebouwd in ’t jaar 1270. door Arnout den V. Heere van Diest. De Abt Wichmans stelt de stichting op het jaar 1228. In het begin hadden zy hunne Kloosterlyke inkomsten, doch in het jaar 1502 namen zy den strengen regel aan.
Schlager P.: Beiträge zur Geschichte der Kölnischen Franziskaner-Ordensprovinz im Mittelalter. Köln, 1904, X-304 p.
Schoutens: Antiquitates franciscae belgicae, I, p. 22.
Schoutens: Martyrologium Minoritico-Belgicum.
Van den Borne: Authenticatio bullae “ Supra montem”, 1322. In Archivum Franciscanum Historicum, jg. 9, 1916, p. 127-128.
Van den Hombergh F.A.H.: Leven en werk van Jan (Johannes) Brugmans O.F.M.1400-1473, met een uitgave van twee van zijn tractaten “Speculum imperfectionis” en “Devotus tractatus”. Groningen, Wolters, 1967, 311 p. (VI 96500 A)
Van der Eycken Michel en Jansens Luc: Minderbroeders(klooster) in Steden in Beeld: Diest, 1994, p. 16, 36, 39.
van der Linden Gilbert: Franciscaans Diest. In Franciscaanse Missiedagen te Diest, 1948, p. 1-6.
Van de Wiel C.: Franciskaanse archiefbronnen in het aartsbisschoppelijk archief te Mechelen. In Franciscana, jg. 32, afl. 1-2, p. 38-58.
Van Heel (P. Dalmatius): Theologische en philosophische theses. Den Haag, 1931, p. 32 over Theses bij de Minderbroeders te Diest.
Van Ruyseveldt Sebald: De Franciscaanse kerken . De stichtingen van de dertiende eeuw. VIII. Diest. In Franciscana, Sint- Truiden, 1972, jg. 27, nr. 1-2, p. 19-26, nr. 3, p. 107-121.
Vanvoorden René en Van der Eycken Michel: Het Chronicon Diestense. Diestse Cronycke 10, 1991.
Verbouwe A.: In Icongrafie van Vlaamsch-Brabant, II, Kanton Diest, 1940: Grondplan van het afgeschafte klooster der Minderbroeders, p. 16, nr. 38.
Verkooren A.: Chartes du Brabant, LVI, p. 99-100.
Wadding Lucas: Annales fratrum minorum, Bullarium Franciscanum, vermeld in Boehmer J.F., Regesta Imperii, V, Insbruck, 1901. Jan Van Diest-1260. Minderbroederskerk: t. II, ad annum 1228, nr. 90; t. XV, ad annum 1506, nr. 45; t. XXI, ad annum 1580, nr. 17.
Wauters Alph.: Tables chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l’histoire deBelgique, Brussel, tome V, p. 319.
Weyens Luk: Meerwaarde voor het Cerkelpark. Archeologen graven 13de eeuws klooster op. In De Weekkrant, week 49, 2 december 2003, p. 1, 1 ill.
Wouters Marijke: Begraven (te) minderbreurs. Het minderbroederklooster van Diest archeologisch onderzocht. Diest, 2004, 150 p., plans, ill.
X.: Archeologisch onderzoek in het park Cerkel. Het Minderbroederklooster. In De Lokale Burgerkrant, nr. 3, 2003, p. 6.
X.: Opgravingen geven geheimen prijs. In Den Diesteneir, jg. 5, nr. 59, april 2004, p. 13.
X.: Begraven (te) minderbruers. In Den Diesteneir, jg. 5, nr. 67, dec. 2004.
