RECHTSPRAAK*

RECHTSPRAAK*:

Appert B.: Voyage en Belgique et conférences sur les divers systèmes d’emprisonnement. Bruxelles, 1848-1849, 2 delen, 240 en 328 p. Diest, deel II, p. 312-315.

Bake C.: Straffen van meineedigen. In De Navorscher, jg. 72. 1923. Diest, p. 256.

Berten D.: Collection des Coutumes belges. Bruxelles.

Bezemer W.: Bijdrage tot de kennis van het oude cijns- en grondrentenrecht in Brabant. ‘s Hertogenbosch, Muller, 1889.

Britz M.J: Mémoire sur l’ancien droit de Belgique. Bruxelles, 1846, 2 delen. (Mémoires de l’Académie royale de Belgique, savants étrangers). t. XX, p. 448. Costuymen van Diest.

Bulletin de la Commission royale d’histoire:

*1^e série, tome I ,1834-1837, p. 309: Costumen van Loven, van ’s Hertogenbosch, van Uccle, van Leeuw, van Diest, van Rymenant en van Befferen, en soe die in den raed van Brabant opgedraegen syn in ’t jaer 1607, mitsgaders de costumen van de leenen in Brabant, d’evaluatie van den chyns, penningen des spycker der graenen ende verscheyde ordonnantien. Manuscrit de 723 pages, d’une écriture du XVVIIe siècle. (1)* (1): Inventaire de divers manuscrits existant dans quelques dépôts publics. Communiqué par M. le baron de Reiffenberg. Louvain (Université). 10^e bulletin, séance, nov.1834.

*1^e serie, tome III, p. 153: anciennes lois.

Buvé: Het verzoeningsrecht in de schepenbank van Diest. In Hagelandse gedenkschriften, jg. 11, 1921, p. 11-12, (jaar 1517).

Byl Raymond: Les juridictions scabinales dans le duché de Brabant à la fin du XVe siècle. Bruxelles, Press universitaire de Bruxelles, 1966, XII-374 p., tabl., carte. Université libre de Bruxelles. Travaux de la Faculté de philosophie et lettre, XVII. (5940 R 17).

Cannaert J.B.: Bydragen tot de kennis tot het oude strafrecht in Vlaenderen, verrykt met vele tot dusverre onuitgegeven stukken. Gend, by F. en E. Gyselynck, 1835, 3de vermeerderde uitgave.

Casier Constant: Coutumes du pays et duché de Brabant. Quartiers de Louvain et de Tirlemont, Bruxelles, Gobbaerts Fr., 1874, IV-783 p. Coutumes déposés, p. 357-648. (365 R):

Deel I: Coustuymen ende rechten die men observeert binnen die stadt ende vrijheydt van Diest.*

• • I. Aengaende die judicature, p. 358-360.
  • II. Van de successie, p. 360-366.
  • III. Aengaende die geloofte als saeckwaude, p. 366-368.
  • IV. Van evictie, p. 368.
  • V. Van vernaederinge, p. 368.
  • VI. Van arrestamenten, p. 370.
  • VII. Aengaende den leengoederen, p. 370-372.
  • VIII. Der stadtrecht binnen die cuijpe van Diest, p. 372-413.

Deel II: Instructio ad filium suum Eustachium (manuscrit de Van Zurpele), p. 415-648.*

• • I. Instructio ad filium suum Eustachium, p. 417.
  • II. Aengaende die regheringhe der stadt van Diest, p. 418.
  • III. Van succesien in ‘t generael, p. 440.
    • Successie in de rechte linie, p. 444.
    • Successie in linea collaterali, p. 446.
    • Van scheijdinge en deijlinghe, p. 454.
  • IV. Van rechten gehaude luijden aengaende, p. 458.
  • V. Van ‘t recht en plicht der toechtenaers en toechtersen, p. 470.
  • VI. Van bastaert kinderen, p. 476.
  • VII. Van onbejaerde kinderen, momboirs en onvermomboirs, p. 480.
  • VIII. Aengaende de gelofte als zaeckwaude, p. 490.
  • IX. Manieren van procederen voor scauteth en schepenen van Diest, p. 510.
  • X. Van arrestamenten, en procedure in de selve materie, p. 526.
  • XI. Van evictien en procedure ten gronde, p. 536.
  • XII. Van vernaerderinghe, p. 548.
  • XIII. Van hueren, bekentenis van rente, borchtouchten en dijergelijcke, p. 560.
  • XIV. Van criminele saeken, en procedure in de selve materie, p. 576.
  • XV. Van tauxaet van costen, en executien van vonissen in materia civili, p. 596.
  • XVI. Van den twistende en vechtende luijden in den vrede te leggen, p. 600.
  • XVII. Van testamenten oft dispositien van den uijtersten wille, p. 606.
  • XVIII. Rechten en costuijmen van ‘t leenhoff van Diest, p. 616.
  • XIX. Van paelingen, servituijten en erfscheijdingen, p. 624.
  • XX. Discordantien tusschen de costume van Diest en de costume van Loven, p. 634.

Casier Constant: Coutumes du pays et duché de Brabant. Coutumes de la ville d’Aerschot, de Neder-Assent et de Caggevinne. (Traduction par Charles Stallaert). Bruxelles, Goemare, 1894, 232 p. (Commission royale pour la publication des anciennes lois et ordonnances).

Catalogue des manuscrits de la bibliothèque royale de Belgique par J. Van den Gheyn:*

• • Vol. VIII: p. 473.
  • 5978 (3242-3250) Coutumes de Louvain.
  • 4. (F. 46-52) Coustuymen ende rechten die men observeert binnen die stadt ende vryheydt van Diest.
• Vol. VIII: p. 521.
  • 6069 (II.3360). Coutumes de Diest (en flamand).
  • 1. (F. 1-15) Coustumen ende rechten die men observeren moet binnen de stadt ende vrijheydt van Diest.
  • 2. (F. 15v-19) Extract uyt schepenen regeste der stadt Diest. 19 f. XVIIIe siècle.

Christijn J.B.: Brabants-Recht, dat is generale costumen van den lande en hertoghdomme van Brabandt, van het hertoghdom van Limborgh, stede ende lande van Mechelen, met verscheyde ordonnantien, reglementen, enz. Antwerpen, M. Knobbaert, 1682, 2 delen.

Christyn J.B.: Jurisprudentia heroica sive de jure belgarum circa nobilitatem et insignia. Brussel, Foppens F., 1689, 2 delen. - Diest p. 276.

Christyn J.B.: Generale Costuymen van Brabant. - Costuymen van Diest, gedeeltelijk.

Claes Frans (s.j.): Iets over de Inquisitie te Diest in 1545. In Oost-Brabant, jg. 12, 1975, nr. 4, p. 119. Rechtszaak.

Costumen van Loven, van ‘s Hertogenbosch, van Uccle, van Leew, van Diest, van Rymenant en van Befferen ,en soe die in den raed van Brabant opgedraegen syn in ‘t jaer 1607, mitsgaders de costumen van de leenen in Brabant, d’evaluatie van den chyn, penningen des spycker der graenen ende verscheyde oude ordonnantien. Manuscript van 723 p. uit de XVIIe eeuw. MS bewaart in Leuven, universiteit. Bulletin de la Commission royale d’histoire, 1e série, tome I, 1834-1837.

Costuymen van Diest: M.S. nr. 3243 bis in Staatsarchief. Cour féodale registre III, n° 159.

Cuvelier Joseph: Les archives de l’Etat en Belgique, 1919-1930. Prisonniers belges. Archives des comités de secours et de prison de Diest, p. 363.

Cuvelier Joseph: Institution de Louvain. Lijst der steden en dorpen die “onder d’ bescrijf der stadt van Loven” vallen, p. 114. (De Sturler B.C.R.H.,CI, 1937, 160)

De Backer C.: Het dodelijk ongeval van Aron Wijchmans, een arbitrage te Diest uit 1661. In Oost-Brabant, jg. 39, 2002, nr. 2, p. 71-78.

de Camora F. (Pats-Bas espagnols): Son Exellence informée de la grande defraudation qui se commet journellement dans les Droits sur l’Entrée des chevaux. nuis chevaux soit de Selle ou de Carosse, ne seront plus obligez d’aller à l’éstaple de la ville de Diest ... Ordonnance (1702 01 06), 1 f.

Deckers M.: Organisatie en Bevoegdheden van de Strafrechtbanken van de 14^de tot de 18^de eeuw. 1971. Seminariewerk.

de Cuyper.: Rapport de M. conseiller de Cuyper. Procès verbaux des séances de la Commission .., tome IV, p. 44 sq. Coutumes de Diest.

De Longé G.: Coutumes du Pays et Duché de Brabant. Bruxelles, Fr. Gobbaerts, 1870-1878, 7 delen.

de Reiffenberg M.: Mémoires héraldiques (lois de Diest).

De Ridder J.H.A.: Gerechtigheidstaferelen voor schepenhuizen in de Zuidelijke Nederlanden in de 14^de, 15^de en 16^de eeuw. Verhandelingen van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België, Klasse des Schone Kunsten, jg. 51, 1989, nr. 45, p. 19-38, 10 ill.

Frederickx K.: In de voetsporen van Jan Fonteyn. Criminaliteit en politieapparaat te Diest in de lange 18^de eeuw (1679-1795). Onuitgegeven licentiaatsverhandeling, Leuven, 1997.

Frederickx K.: De moord op Margriet, een Diestse vrouw, verdacht van hekserij. In Oost-Brabant, jg. 35, 1998, nr. 2, p. 41-46.

Hermans Fernand: Het oude Diesters recht. In Renaissance, nr. 32, maart 1977; nr. 33, mei 1977; nr. 34, september 1977 en nr. 35, november 1977.

Het verzoeningsrecht in de Schepenbank van Diest. In Hageland Gedenkschriften. Thienen, 1921 p. 11-12. Zie ook Arch. gén. royaume; Greffes scabinaux, arrond. Louvain n° 337.

Iets over bastaards in het oude recht van Diest. In Jaarboek 4 van de Diestersche Kunstkring, 1932, p. 43-49.

Joly Henri: La Belgique criminelle. Paris, 1907. - Diest p. 273.

Jurisprudentia heroica. Suis de jure Belgarum circa nobilitatem et insignia. Bruxellis, S. ‘t Serstevens, 1714, ill.

Keurboek der Stad Diest. Diest 1886, drukkerij A. Havermans.

Laenen L.: La dîme ecclésiastique dans le droit local du Brabant. In La vie diocésaine, deel V, 1911, p. 56-67, 284-297, 305-317.

Lederle U.: Gerechtigkeitsdarstellungen in deutschen und niederländischen Rathäusern. (Inaugural-Dissertation, Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg). Philippsburg, 1937.

Lefèvre Jos: Inventaire des archives du Comité du Conseil souverain à justice. 1787:* p. 8, n° 26: Requêtes pour placer de juge et emploi subalterne au tribunal de Diest.

Loix Frans: De stadsgevangenis te Diest in de negentiende eeuw. In Oost-Brabant, jg. 14, 1977, nr. 4, p. 81-84.

Loix Frans: Valsmunters in het Dijledepartement rond 1800. In Oost-Brabant, jg. 14, 1977, nr. 4, p. 92-93.

Loix Frans: Uit het keurboek van de stad Diest in 1885. In Oost-Brabant, jg. 16, 1979, nr. 4, p. 188.

Lyna Jos.: Het marktrecht te Diest. Een voortzetting van Stallaert ‘s keurboek. In Bijdragen tot de geschiedenis, bijzonderlijk het aloude Hertogdom Brabant, jg. XIII, Januari 1914, p. 16-32. Er bestaat een overdruk.

Maes L. Th.: Vijf eeuwen stedelijk strafrecht, bijdrage tot de rechts- en cultuur-geschiedenis der Nederlanden. Antwerpen, De Sikkel, XX-831 p., 12 pln, 1947.

Manuscripten Brussel:* 5916 (10464-10466): Droits et privilèges de Flandre et de Diest en latin et en flamand.

• 4. (F. 130-212) Codex curium et privilegiorum oppidi Diesthemensis in Brabantia cum nonnulis ipsius Brabantiae. Les feuiles 212v et 213v sont blancs.
• 5. (F. 214-215) Van den gheslachte ende afcompste van Diest.

Manuscrits de Redinchoven (La grande bibliothèque de la cour à Munich): M. Warkoenig , écrit à de Reiffenberg:”J’ai copié dans le vol LIII, un texte des plus anciennes lois de Diest, qui m’a paru plus correct qu’un autre, que feu M. Raepsaet m’avait communiqué en 1831. In Bulletins de la Commission Royale d’Histoire, 1e série, tome III, 1839, p. 153.

Nackaerts F.: Randnoten bij een Diesters zoengeding. In Oost-Brabant:* jg. VIII, 1971, nr. 4, p. 97-105

• jg. IX, 1972, nr.1, p. 10-20; nr. 2, p. 43-54; nr. 3, p. 75-83.

Over burgelijke rechtspleging in het oude Diest. In Jaarboek 8 van de Diestersche Kunstkring, 1936, p. 70-75. In Eigen Schoon en de Brabander, jg. 19, 1936, p. 141-146.

Peeters J.P.: Bijdrage tot de omschrijving van de fiscale en juridische tegenstellingen tussen de stad Diest en de buitenbank van Kaggevinne in de XVIe eeuw. In Eigen Schoon en de Brabander:* jg. LVIII, nr. 1-2-3, jan.-febr.-maart 1975, p. 1-8

• jg. LVIII, nr. 4-5-6, april-mei-juni 1975, p. 213-229
• jg. LVIII, nr. 7-8-9, juli-aug.-sept. 1975, p. 287-317.

Simon Karl: Abendlandische Gerechtigkeitsbilder. 1944.

Smit J.P.W.A.: De Brabantsche beelden en teekens van recht. 1957, XIII-286 p., pll. (IV 46.061 A).

Spillemaeckers E.: De tortuur van een Brussels poorter te Diest in 1443. In Bijdragen tot de geschiedenis inzonderheid van het oud Hertogdom Brabant, jg. 42, 3de reeks, IIe deel, 1959, p. 19-26.

Stadsarchief van Leuven 1e doss. C. 117: Eedtsboek der stadt Diest.

Stads-ordonnantien van Diest, van den jare 1339. Medegedeeld door M.R. pr. In Noord en Zuid, jg. III, April 1864, p. 3-19.

Stallaert K.: Het Keurboek der Stad Diest. Gent, 1885, VIII-62 p.

Stallaert K.: Het Keurboek der stad Diest. Diest, Havermans, 1885, XIII p.

Theys C.: Uit het vroeger volksleven. In Eigen Schoon en De Brabander, jg. XXXVIII, 1953, p. 331. Aanhouding te Diest.

Van Caenegem R.: Geschiedenis van het strafrecht in Vlaanderen van de XIe tot de XIVe eeuw. Brussel, 1956.

Van Cauwenbergh: Les pélerinages expiatoires et judiciaires dans le droit communal de la Belgique au moyen-âge. Travaux des conférences d’histoire de l’Université de Louvain, 1922, 244 p.

Van Coetsem Gust: Du droit pénal dans le Brabant au XIIIe siècle, considéré en lui-même et dans ses rapports avec le droit public. In Messager des sciences historiques, Gand:* 1855, 3e livre, p. 315-348 et 4e livre p. 469-487.

• 1856: 3e article p. 82-104; 4e article p. 351-377; 5e et dernier article p. 452-486. Regelmatig verwijzing naar keure van Diest.

Van den Bussche E.: Roc-Amadour. Les Pélerinages dans notre ancien droit pénal. In Bulletin de la Commission royale d’Histoire de Belgique, série 4, tome XIV.

Van de Ven Robert: Uit Diestse archieven: Een verbanningsprocedure in het middeleeuwse Diest. In Oost-Brabant, jg. 15, 1978, nr. 2, p. 39.

Vanderwaeren S.: Diestenaars voor de bloedraad. In Oost-Brabant, jg. XII, 1976, nr. 3, p. 71-78. (Beeldenstorm).

Van der Wee K.: De geschiedenis van het Lierse veemarktprivilegie. Licentiaatsverhandeling K.U.Leuven, 1965, p. 12-36.

Vanuytrecht T.: Het vruchtgebruik van de 14^de tot de 18^de eeuw. 1971. Seminariewerk.

Variétés: La justice des camps au XVIIIe siècle. In Messager des sciences historiques, 1888, p. 483: ... dans un des nombreux registres du grand pensionnaire de Diest, Godefroid van Zurpele, conservés au château de Veerle, par M. le baron de Zérézo de Tejada ...(II 88.378 A).

Verheyden A. L. E.: Le conseil des troubles. Liste des condamnés (1567-1573). Koninklijke Commissie voor Geschiedenis, Brussel, Paleis der Academiën, 1961, p. 484.

Vertessen J.: Iets over strafrechtspleging in het Oude Diest. In Jaarboek Diestersche Kunstkring, tweede jg., 1929-1930, p. 50-53.

Vertessen J.: Iets over Bastaards in het oude Recht van Diest. In jaarboek van de Diestersche Kunstkring, jaarboek 4, 1931-1932, p. 43-49.

Vertessen J.: Het Oude Diest in zijn strijd voor orde en rust. In Diestersche Kunstkring, jaarboek 1933, p. 79-84.

Vertessen J.: Over burgerlijke rechtspleging in het oude Diest. In Diestersche Kunstkring, jaarboek 1936, p. 70-75.

Warnkoenig L.A.: Flandrische Staats- und Rechtsgeschichte bis zum jahre 1305, Tübingen, 1835-1842, 3 delen.

Warnkoenig L.A.:Histoire du droit Belgique, Brussel, 1837. - Dispargum-vraagstuk p. 22.

Wendelinus Gottefridus: Leges Salicae illustratae: illarum natale solum demonstratum cum glossario Salico vocum advaticarum auctae Gottefrido Wendelino, Antverpiae, B. Moreti, 1649.

Wildiers-Van der Wee K.: De geschiedenis van het Lierse veemarktprivilegie. In ’t Land van Ryen, 1966, p. 124-136; 1967, p. 33-52.

Willems M.: De Klerk, deel I (lois de Diest).


DEEL II
Crespadi - Een Boekwerk Over Diest