SINT-BERNAARDSDAL*
SINT-BERNAARDSDAL** abdij voor zusters cisterciënzerinnen gesticht in 1235
- gelegen in Webbekom.
Iconografie:
Verbouwe A.: Iconografie van Vlaamsch-Brabant, II, Kanton Diest, 1940:* p. 7, nr. 2: Gezicht op Sint Bernardusdal.
- p. 16, nr. 37: Grondplan van de in 1797 afgeschafte abdij door J. Lambert.
- p. 17, nr. 40: Abdij Sint-Bernardusdal.
- p. 17, nr. 41: Abdij St. Bernardusdal.
- p. 21, nr. 58: Grondplan van het voormalig klooster St.-Bernardusdal, 1846.
Bibliografie:
Archief Diest:
1.Oorkonde van Apollonia van Houtem, abdis van Sint-Bernardsdal, betreffende de inkomsten van het klooster, 27 mei 1512.
2. Rekeningen, 1680-1690.
3. Goederen, renten; 17de en 18de eeuw.
4.Belastingen geheven op goederen van de abdij gelegen te Kaggevinne Kempens, 1697.
5.Toelating tot de professie van de zusters Juliana Keulemans, Edmunda Wauters (1763), Maria Vandepoel (1790) en Maria Anna Vekemans (1791).
6.Vragenlijst beantwoord door Anna Maria van de Poel voor het afleggen van haar professie, 26 augustus 1790.
7.Uitbreiding en vernieuwing van het klooster en de conventsgebouwen. Aanvragen om subsidies het stadsbestuur (17de-18de eeuw).
8. Problemen met de inkwartiering van een officier, 1771.
9. Brief van Hendrik, abt van Villers, aan het stadsbestuur van Diest vragend om de knechten van Sint-Bernardsdal vrij te stellen van wacht, 13 september 1645.
10. Opgraght ofte Leyst van alle gewesene Religieusen vande gewesene Abdye van Ste. Bernaers Dael tot Diest, nu samenwoonende inde Commanderye alhier in de Bevere straat, 1797.
11. Varia
12. Geschil tussen het stadsbestuur en het klooster Sint-Bernardsdal over het gebruik van maten en gewichten, 1758.
13. Geschil tussen de abdis van Sint-Bernardsdal en Govaert vander Straeten, oud burgemeester van Diest, heer van Deurne, 1660. Bundel met twee figuratieve kaarten, 1661 en 1662, door landmeter J. van Surpel.
Avondtroodt G.: De beeltenis der laetste abtdis van St.-Bernardus-dael te Diest. In Brabantsch Museum, jg. 1, 1860, plt., p. 417-420.
Avondtroodt G.: De beeltenis der laatste abtdis van St.-Bernardus-dael te Diest. In Mengelingen voor de geschiedenis van Brabant , 1871, p. 416-420, ill.
Buvé Cl.: Kiezingen van Abten in de kloosters van Brabant bij de Norbertijnen, Benedictijnen, Bernardijnen en Reguliere Kanunnikken: Abdissen van St. Bernardus te Diest (van 1676-1742). In Bijdragen tot de geschiedenis bijzonderlijk van het aloude hertogdom Brabant, uitgegeven door P.J. Goetschalckx, jg. 1, 1902, p. 196-199.
Canivez Joseph Marie: L’ordre de Citeaux en Belgique des origines (1132) au XVe siècle. Aperçu d’histoire monastique, 2e édition, Forges-lez-Chimay, Abbaye cistercienne de N.D. de Scourmont, 1926, XV-551 p.,ill., krt., bibliografie. Diest:* p. 210-213: Abbaye de Val-Saint-Bernard à Diest
- p. 335-336: Mathias van Hortembeke, originaire de Diest.
Claes Frans (s.j.): Iets over de abdij van St.-Bernardsdal te Webbekom en Diest. In Oost, jg. XIV, nr. 1, 1977, p. 11-16.
Claes Frans (s.j.): De juiste ligging van de oude abdij van Sint-Bernardsdal te Webbekom. In Oost-Brabant, jg. 16, 1979, nr. 3, p. 99-101, krt.
Claes Frans (s.j.): Overzicht van de kerkelijke aanwezigheid in Diest. Getypte tekst naar aanleiding van de tentoonstelling “De Kerk in Prentbriefkaart”.
Cuvelier Joseph: Les archives de l’Etat en Belgique, 1919-1930:* p. 57: de M. le geomètre De Bilde deux plans du couvent des Bernardes de Diest (1924).
- p. 69: (1924) 13-14: Deux plans élévation du côté de la rue et élévation du côté du jardin, du couvent de ci-devant Bernardines de Diest. Cartes et plans n° 4801-4802.
Cuvelier Joseph: Travaux de cour pratique d’Archio economie.1920-1925:* § 2 Clergé regulier: p. 41, n° 273: Diest abbaye du Vals-Saint-Bernard (29 juin 1737).
De Ridder: De vrouwen-abdij van Rothem. In L’Ancien pays de Looz, 1909 (Canivez, L’ordre de Citeaux).
Despy-Meyer A.: Les chartes ancienne et les débuts de l’abbaye du Val-Saint-Bernard à Diest (1235-1300). In Bulletin de la Commission royale d’Histoire, CXXX, 1964, 2de aflevering, p. 111-185.
Despy-Meyer A.: Abbaye du Val-Saint-Bernard à Diest. In Monasticon belge, tome IV, province du Brabant. Liège, 1966, dl. II, p. 549-565.
d’Hoop Alfred: Inventaires sommaires des archives de l’état en Belgique. Inventaire Général des Archives ecclésiastique du Brabant.Tome III, Abbayes. Bruxelles, E. Guyot, 1922. Diest. Abbaye de Val Saint-Bernard, p. 429-436.
Die Voecht Gillis: Necrologium vallis S. Bernardi Diesthemii. Abdij van Averbode, vol. XIV.
Du Bois D.: Wetenswaardigheden over Diest. 10. Het Sint-Bernardusdal. De Cisterciënzerzusters te Diest. In Gazette van Diest, jg. LXX, zat. 25 februari 1933, nr. 8. In Overdruk nr. 10, p. 22-25.
Du Bois D.: Het Sint-Bernardusdal. In Het Oude Diest. Diest, druk. E. & J. Uten, 1934, p. 152-156.
Gallia Christiana in provincias ecclesiasticas distributa. Paris, ed. D.P. Piolin, 1715-1865, 16 vol. Tome V: Province de Malines. - Diest; t. V, instrum., col. 301 (Stallaert, inventaire analyt. chartes Diest, CRH, 4, III, 174) - Deel V, p. 85: St.- Bernardusdal te Diest.
Goetschalckx P.J. en Van Doninck D.B.: Oorkondenboek der abdij van S. Bernaards aan de Schelde. I (1125-1276). Antwerpen, 1926.
Goetschalckx P.J. en Van Doninck B.: Oorkondenboek der abdij van S.Bernaarts op de Schelde. In Bijdragen tot de geschiedenis, bijzonderlijk van het aloude hertogdom Brabant. Eekeren-Donk, jg. XII, 1913. Diest nr. 330, p. 117 en nr. 343, p. 128-129.
Gramaye Joannes Baptista: Antiquitates illustrissimi ducatus Brabantiae. Brussel, 1610. - p. 68: St. Bernardsdal.Verscheen in 1708 in Leuven bij A. Denique, 12 delen. (22, 72, 36, 52, 46, 40, 52, 80, 14, 111, 21 en 217 p., ill., plt.).
Hansay A.: Etude sur la formation et l’organisation économique du domaine de l’abbaye de Saint-Trond, depuis les origines jusqu’à la fin du XIIIe siècle. 1899.
Huon Marcel: In Kroniek van de Onze-Lieve-Vrouwparochie. Publicatie van de Kerkraad Onze-Lieve-Vrouw Diest, 2009, p. 72, nr. 198.
Lefèvre Jos et Placide: Inventaire des archives du Conseil Royal de Philippe V (1702-1711): p. 20, n° 208: Clergé regulier. Diest, Val St. Bernard, 1705. (1 liasse).
Plan de l’abbaye: cartes et plans. Supp. Ms. n° 212, XVIIIe siècle.
Ploegaerts Th.: Les moniales de l’ordre de Citeaux dans les Pays-Bas méridionaux depuis le XVIe siècle jusqu’à la Révolution française. De 1550 à 1800 d’après les rapports des élections abbatiales. Westmalle, imprimerie Cistercienne, 1936, XXIV-416 p. Livre premier: Les abbayes brabançonnes; VII: L’abbaye de Val St-Bernard à Diest, p. 261-291.
Raymaekers F.J E.: Het Vrouwen-klooster St.-Bernardus-Dael, der orde van Citeaux, te Diest. In Brabandsch Museum, jg. 1860, 2e aflevering, p. 179-194.
Raymaekers F.J.E.: De vrouwenabtdij van sint-Bernaartsdaal, der orde van Citeaux. In Kerkelijk en liefdadig Diest. Leuven, 1870, p. 363-374. Lijst der abdissen van het voormalig klooster Sint Bernardusdaal, p. 374-376.
Raymaekers F.J.E.: Het Vrouwenklooster St.-Bernardus-dael, der orde van Citeaux. In Mengelingen voor de Geschiedenis van Brabant, Leuven 1871, p. 179-194.
Table alphabétique par origines des biens nationaux alienés compris dans les affiches des ventes des domaines: * Saint Bernard Abbaye à Diest, tome VI, f. 1.
Van der Eycken Michel en Janssens Luc: In Steden in Beeld. Stad Diest. Uitgave Algemeen Rijksarhief Brussel, 1994, p. 14, 26, 34, 37-39, 49, 71, 77.
van der Linden Gilbert: Het St.-Bernaardsdal te Diest. In Diestersche Kunstkring, IIe jaarboek, 1939, p. 17-25, 3 ill. Overdruk in brochurevorm.
van der Linden Gilbert: Het oud arsenaal. In Gazette van Diest, jg. 93, zat. 21 april 1956, nr. 16.
van der Linden Gilbert: Het St.-Bernaardsdal te Diest. In Gazette van Diest, nr. 17, 1956.
Voyage litéraire de deux Bénédictins, Paris, 1717. Deel II p. 198: Sint Bernardusdal te Diest.
Wicquart Carolus: Langh-gewenschte vreught-iolydt over de nieuw gebouwde kercke van St.-Bernaerdtsdal binnen Diest op den 15 October 1679. Leuven, M. Hullegaerde, 1679, 8 p.
DEEL II
Crespadi - Een Boekwerk Over Diest