KAARTEN*-ATLASSEN-PLANNEN
KAARTEN*–ATLASSEN- PLANNEN
I. Algemeen:
Abraham Ortelius: Theatrum Orbis Terrarum. Antwerpen, 1570 (atlas).
Atlas des Villes de la Belgique au XVIe siècle. 1884-1924.
Blaeu Gulielmus en Johannes: Theatrum orbis terrarum, sive atlas nevus in que tabulas et descriptiones omnium regionum; editae a Guilielmus et Joannes Blaeu. Deel I: Brabantia ducatus, 5 kaarten. Amsterdam, Gulielmus en Johannes Blaeu, 1635, 2 delen, geen paginering.
Cuvelier Joseph: Les dénombrements de foyers en Brabant (XIVe-XVIe siècle). In Academie royale de Belgique, Commission royale d’Histoire, Bruxelles, Hayez, 1912, 2 delen (CCCXXXIX en 548 p. en 208 p.), kaart van hertogdom Brabant, diagramma’s.
Cuvelier Joseph: Les archives de l’Etat en Belgique pendant la guerre (1914-1918): * p. 19: n° 217: Carte gravure intitulée “Carte particulière des environs de Bruxelles, Aerschot, Léau, Louvain, Diest, Tirlemont, Vilvorde, Nivelles”. Dressée sur les mémoires d’Eugène Fricx à Paris chez Crepy, 1743 .(Zie Iconografie van Vlaamsch Brabant, II, Kanton Diest, van A.Verbouwe, nr. 308 p. 67). (Cartes et plans n° 915).
De Craijonné: La carte figurative du couvent des augustins, situé à Diest.
Délices: Les délices des Pays-Bas ou description des XVII provinces Belgiques. Liège, Bassompierre, 1769, 5 vol, 138 pll., vues et cartes. Tome I:* Diest, ville du Brabant, p. 310-312.
- Chapitre de Chanoine établi à Diest p. 310.
- Couvents qui y sont établis p. 311.
- Adjugée au Prince d’Orange, p. 312.
- Prise par les alliés en 1705, p. 312.
Denucé J.: Oud-Nederlandsche kaartmakers in betrekking met Plantijn. Antwerpen-Den Haag, 1912-1913, 2 delen (van kapitaal belang voor de 16e eeuw).
Denucé J.: Oud-Nederlandsche kaartmakers in betrekking met Plantijn. Antwerpen, 1941, samenvatting van voorgaand werk.
De Potter F.: Vlaamsche Bibliographie. Lijst der boeken, vlug- en tijdschriften, muziekwerken, kaarten en tabellen in België van 1830 tot 1890 verschenen. Gent, A. Siffer, 1893-1902, 4 delen.
De Deventer Jacques: Atlas des villes de la Belgique au XVIe siècle.
Dumont-Wilden Louis: La Belgique illustrée. Préface de E. Verhaeren, conclusion par L. Frank. Paris, Larousse, 1911, 570 reprod. photogr., 22 cartes et plans, 10 pl. hors texte en noir, 6 cartes en couleur, 3 pl. hors texte en couleur. – Diest: ill. Kerkhof.
Fockema Andreae J.J.: Geschiedenis der kartographie van Nederland van de Romeinschen tijd tot het midden der XIXe eeuw. Den Haag, 1947. (Eveneens belangrijk voor België in de 16e en 17e eeuw).
Gachard L.P.: Inventaire des cartes et plans, manuscrits et gravés, qui sont conservés aux Archives générales du Royaume. Brussel, 1848. Piot Ch.: Suite à l’inventaire des cartes et plans. Brussel, 1879.
Gaillard A.: Inventaire sommair des archives de la jointe des administrations et des affaires de subside. P. 22 Cartes du Brabant. 1 ville d’Aerschot et 1 ville de Diest.
Gramaye: Plan van Diest. In Arscotum Ducatus cum suis boronatibus, 1606.
Hennequin: Etude histortique sur l’exécution de la carte de Ferraris et l’évolution de la cartographie topographique en Belgique. In Bulletin de la Société royale belge de Géographie, t. XV, 1891, p. 177-296, 472-475.
Hisette Lous: Repertoire de documents graphiques relatifs à l’histoire nationale. Vues et plans de villes, chateaux, monastères et monuments dans les collections du cabinet des estampes. Bruxelles, librairie nationale d’art et d’histoire, G. Van Oest, 1917, 373 p., table onomastique, X p. Diest p. 115-116.
Joris Stanislas: Cartae Begginagii de Diest (1253 etc.). Catalogus MS in 4°. Archief Abdij van Averbode.
Josson M.: Frankrijk, de eeuwenoude vijand van Vlaanderen en Wallonië (843- 1913). Breda, H. Engelbregt, 1913, kaarten.
Lemaire R. M., Genicot L.Fr., Van Aerschot S.: Bouwen door de eeuwen heen. Inventaris van het cultuurbezit in Vlaanderen. Architectuur, deel I, provincie Brabant, arrondissement Leuven. Luik, uitg. Soledi, 1971, p. 55-99, ill., krt., plan.
Lernout Anne: Diest in panorama. Formaat 48x70 cm.
Les cartes des Pays-Bas autriciens du général comte de Ferraris. In Bulletin de la Société royale belge de Géographie, t. LXXXII, 1958, p. 85-115.
Lowis Cornelis: Stadsplan van Diest in 1669. In “Een wandeling door Diest in 1669” door Michel Van der Eycken, uitgegeven door het Algemeen Rijksarchief in reeks Studia, 2010, 96 p., ill.
Maes F.: Inventaris van de figuratieve kaarten in het Abdijarchief van Park, Heverlee. Leuven, 1971. Uit Mededelingen van de Geschied- en Oudheidkundige kring van Leuven en omstreken, deel XI, 1971, 1e afl., p. 3-38, afb. - Diest: niets
Olivier J. Jz :Merkwaardigheden uit den tiendaagschen Veldtogt der Nederlanders in België, Amsterdam, G.J.A. Beijerinck, 1834, XVI-312-34 p., portr., pll., kaarten. - Diest p. 146-149.
Regionale uitbouw van Btrabant. In opdracht van het Provinciebestuur Brabant- door Mens en Ruimte, 1964. 40 kaarten
Ruelens Ch.: Atlas des Villes et Communes de Belgique au XVIe siècle par Jacques de Deventer, 1884-1924.
Sleeckx: Beschrijving der provincie Braband, bevattende de opgave van al de Steden en Dorpen, wegen, vaerten en rivieren; de aenduiding der uitgestrektheid, bevolking, nijverheid en des handels, benevens de algemeene geschiedenis der provincie en de bijzondere van elke voorname plaats, enz...Met een voorafgaende algemeene overzigt van België en de Belgische geschiedenis. Gent, J.S. Van Doorselaere, 1861, 206 p., 4 pl buiten tekst, uitslaande kaart.
Tooley R.V.: Maps and map-makers. Londen, 1949. Het hoofdstuk Holland and Belgium bevat handige lijsten van atlassen, verschenen in de Nederlanden in de 16e en 17e eeuw.
Van Bemmel E.: La Belgique illustrée, ses monuments, ses paysages, ses oeuvres d’art. Bruxelles, Bruylant Christophe, 1878-1882, 2 vol., 500 gravures, cartes des provinces, 567 p. et 585 p.
Van der Essen L. et collabotateurs: Atlas de Géographie Historique de la Belgique. Bruxelles et Paris, 1932. - Bonenfant: fasc. III, Le Duché de Lothier et le marquisat de Flandre à la fin du XIe siècle, p. 9.
van Deventer J.: Atlas des villes de la Belgique au XVIe siècle. Ed. Ch. Ruelens, E. Ouverleaux, J. Van den Gheyn, e.a., Brussel, 1884-1924.
Wastelain Ch.: Description de la Gaule-Belgique selon les trois-âges de l’histoire, l’ancien, le moyen et le moderne, avec les cartes de géographie. Lille, 1761.
X.: Vijf eeuwen cartografie in België. Brussel, Passage 44. Van 8 september tot 3 october 1976. Gemeentekrediet van België, z.p., 6 kaarten.
II: DIEST in kaart*:
Archives ecclésiastique. Prieure De Val-Saint-Martain à Louvain. Registres terriers, avec plans coloriés, contenant l’indication, par ordre topographique, de tous les biens du monastère, dressés, de 1744 à 1754, par le prieur Jacques Bosmans:* nr. 15129: Tome II. Malines, Diest et environs. 252 folios, XVIIIe siècle.
Bayens L en Scheys G.: Bodemkaart van België. Verklarende tekst bij kaartblad Diest (76 W). Gent, W.O.M.L, 1958, 97 p. , 2 fig.
Bosmans Jacques: Prieur de la prieuré de Val-Saint-Martin à Louvain. Archives ecclésiastique nr. 15129: registres terriers, avec plans colorés, contenant l’indication, par ordre topographique, de tous les biens du monastêre, dressés, de 1744à 1754. Tome II. Malines, Diest et environs. 252 folios.
Ca.: Kaart getiteld “Prima pars Brabantiae cuius caput Lovanium. Autore Michaele Florentio a Langren. Hisp. Regis Mathematico. Guiljelmus Blaeu execudit.
Cuvelier Joseph: Les archives de l’Etat en Belgique, 1919-1930: * - p. 57: de M. le geomètre De Bilde deux plans du couvent des Bernardes de Diest (1924).
- - p. 69: (1924) 13-14: Deux plans élévation du côté de la rue et élévation du côté du jardin, du couvent de ci-devant Bernardines de Diest. Cartes et plans n° 4801-4802.
1660 (ca): Kaart getiteld “Lovaniensis tetrarchia una cum Arscotano Ducato per Nic. Visscher. Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, Kanton Diest, 1940, nr. 306, p. 67.
1680 (ca): Deel der stadt Diest. (Archief der Abdij van Tongerloo).
XVIIe eeuw: Figuratieve Kaart van een deel van den loop van de Gete, den Demer en de Dijle tot aan de Rupel met kleine plannen van de gemeenten gelegen langs deze rivieren. Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, Kanton Diest, nr. 305, p. 67.
1700 (ca.): “ Deel der stadt Diest”. Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, Kanton Diest, 1940, nr. 18, p. 11.
1700 (ca): Plan “Deel der stadt Diest”. (Archief der Abdij van Tongerloo)
1708: Carte particulière des environs de Louvain, Aerschot, Diest, ...Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, kanton Diest, nr. 308, p. 67.
1717: Deel der stadt Diest door D. Wynricx. (Archief der Abdij van Tongerloo). Verbouwe A., Iconografie Vlaamsch-Brabant, deel II, kanton Diest, 1940, nr. 21, p. 12.
1723: Carte particulière des environs de Bruxelles, Louvain, Diest, Tirlemont, Leau, Vilvorden, Nivele, Halle, …Paris. Herdruk in 1977, door het Militaire Geografisch Instituut, Brussel.
1769: Kaart der overstroomde gronden opwaarts Diest door J.B. Boris.
1770-1778: Kaart van J. Ferraris. Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, Kanton Diest, 1940, nr. 329, p. 71.
1776: Caerte Figurative van de situatie van een deel der stad Diest door J. Van Roy. (Archief der Abdij van Tongerlo). Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, kanton Diest, nr. 29, p. 13.
1776: Plan “deel der stadt Diest” door J. Van Roy. (Archief abdij van Tongerloo)
1782: Archives ecclésiastique. Commanderie de Becquevoort.* 16412: R. Atlas des biens de la Commanderie.
1786: Plan van Diest door A. Meulemans. Di Martinelli: Diest in de Sansculottentijd, p. 382-384. Plan nageteekend door M.F. Sabaut van het kadaster te Antwerpen. Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, Kanton Diest, nr. 35, p. 15.
Begin 18e eeuw: Kaart van het gedeelte van Brabant omvattende Aarschot, Diest, Tienen, e.a. Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, Kanton Diest, 1940, nr. 310, p. 67.
Begin 18e eeuw: Figuratieve kaart van den loop van den Demer tusschen Diest en de Dijle. Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, kanton Diest, 1840, nr. 312, p. 68.
1820: Kaart getiteld: “Caerte figuratief van s’Heeren parck binnen Diest”. Gekleurde teekening (op linnen geplakt). Br. 0,485; h. 0,37. Stadsarchief Diest. Volgens Frankignoulle:ten jare 1820. A. Verbouwe, Iconografie van Vlaamsch-Brabant, II Kanton Diest, nr. 45, p. 19.
1820: Kaart getiteld: “Deliniatie van ‘t Parck in Diest. Gekleurde teekening (bruin en rood), br. 0,32; h. 0,19. Stadsarchief Diest. Volgens Frankignoulle 1820. A. Verbouwe, nr. 46, p. 19.
1846-1854: Carte topographique de la Belgique. 1/20.000. Kaart 9, blad 6 “Diest”. Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, Kanton Diest, 1940, nr. 334, p. 73.
1852: Carte hydrographique, routière et administrative du Brabant à l’échelle de 1/100.000 door Ph. Van der Maelen. Stadsplan Diest. Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, Kanton Diest, 1840, nr. 337, p. 73.
1860: Plan der stad Diest en Citadelle door de militaire overheid.(GOF I.b.2.). A. Verbouwe, nr. 66, p. 23.
1860: Kadasterplan POPP. Verbouwe A., Iconografie van Vlaamsch-Brabant, deel II, Kanton Diest, 1940, nr. 67, p. 23.
1864-1878: Carte topographique de la Belgique door Luitenant-Generaal Chazal. Diest p. 25. Verbouwe A., Iconografie van Vlaasch-Brabant, deel II, Kanton Diest, 1940, nr.338, p. 73.
1884-1924: Atlas des villes de la Belgique au XVIe siècle. Door Van Even. Oplage 200 exemplaren.
1900: Plan der stad Diest in 1786. Geteekend door M.F. Sabaut, van ‘t kadaster te Antwerpen, volgens het plan van Albert Meulemans (1786) en volgens J.B. Joris. In Di Martinelli: Diest in de Sansculottentijd (1900), p. 382-384. Zie A. Verbouwe, nr. 35, p. 15.
1900: Urbanisatieplan Diest door de Fortencommissie.(GOF-I. B. 3).
1933: Stadsplan Diest opgenomen uit vliegtuig door het militair vliegwezen.(GOF-I. b. 4).
1933: Plan der stad Diest door Fr. Vandendael, stadsbouwmeester. (GOF-I. B.5).
1933: Urbanisatieplan der stad Diest door Fr. Vandendael, stadsbouwmeester. Verzameling Fr. Vandendael, Heverlee.(GOF I. B. 6).
1958: Bayens L. en Scheys G.: Bodemkaart van België. Verklarende tekst bij kaartblad Diest (76 W). Gent, W.O.M.L., 1958, 97 p. , 2 fig.
1976: Vijf eeuwen cartografie in België. Brussel , Gemeentekrediet van België.
1977: Carte particulière des environs de Bruxelles, Louvain, Diest, Tirlemont, … Uitgever: Militaire Geografisch Instituut, Brussel. Herdruk Paris, 1723.
2001: Goris Jan-M.: Kaartboek van de Abdij Tongerloo 1655-1794. Diest p. ?
Gramaye: Plan van Diest. In Arscotum Ducatus cum suis boronatibus, 1606.
Van den Berghe: Caerte figuratif in ’t Parck binnen Diest.
Van Stolk: Atlas.- Diest:* 267: Diest door de Fransen ingenomen. Ets van Fr. Hogenberg (zie Iconografie van Verbouwe A, nr. 4, p. 7-8).
- 737: Diest door de Fransen ingenomen, zie p. 267, pl. 119.
- 3090: Esopus in Europa. “De Leuterbol van Diest, de hond en de pikbroek bij de laatste stuiver”.
- 7072: de kroonprins en prins Frederik op den weg naar Diest en Hasselt.
- 7073: stel kopiën.
- 7090: De prins van Oranje en prins Frederik aan het hoofd der derde divisie. Hun beweging voorwaarts stellende op de weg van Diest en Hasselt.
- 7117: herrineringen van de Haagsche schutterij te velde.
- 7272: de prinsen van Oranje.
X.: Plan van Diest in 1600. Naar Gramaye: Arscotum Ducatus cum suis boronatibus, 1606?
X.: Caerte figuratief van s’Heeren Parc binnen Diest naar oude plannen door G.H.
X.: Grenzen der gronden toebehorende aan den staat, en waarvan de stad Diest het genot heeft, mits zekere verplichtingen.
X.: Luchtfoto van Diest. Aangeboden door Aral in 1980.
DEEL II
Crespadi - Een Boekwerk Over Diest